CZY OSTRÓW MOŻE WYGLĄDAĆ ŁADNIEJ?

Spacerując po mieście nie da się nie zauważyć wielu brzydkich, zaniedbanych, opuszczonych, niedokończonych czy pustych budynków. Część z nich nigdy nie pełniła żadnych funkcji, nigdy nie były zamieszkane, nie są nawet ukończone. Szpecą wyłącznie miasto i powodują, że wygląda ono nieładnie. Co szczególnie przykre dużo takich budynków znajduje się w samym centrum miasta, wręcz bezpośrednim otoczeniu Ratusza.

Czy miasto posiada narzędzia by wyegzekwować na właścicielu czy też użytkującym nieruchomość należytą dbałość o nią? Dbałość, która spowoduje że miejska przestrzeń będzie przyjaźniejsza dla oka. A może miasto powinno podejmować działania mające na celu np. przejęcie/wykup takiej zaniedbanej nieruchomości by nadać jej nowy, atrakcyjny wygląd i funkcję? Wszak mamy już przykłady jak robić to dobrze, patrz: Jatki, Stara Elektrownia czy budynek Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Warto na początek przytoczyć teorie wybitej szyby, którą w roku 1982 sformułowało dwóch amerykańskich kryminologów: James Q. Wilson i George L. Kelling. W skrócie i uproszczeniu chodzi o to, że wybite okno, pomalowana sprayem ściana, puszka czy butelka rzucona na ziemię, czy innego rodzaju niedbałość i brak porządku, a przede wszystkim brak reakcji na te działania ze strony władz (czy to w postaci sprzątania i naprawiania przestrzeni miasta, czy zaniechań w egzekwowaniu prawa) powoduje powstanie poczucia bezkarności i stanowi zachętę do dalszej dewastacji i aktów wandalizmu. Prowadzi to również do wzrostu przestępczości.

Patrząc na to, jak w niektórych miejscach wygląda Ostrów można odnieść wrażenie, że w Ratuszu teorię wybitych szyb znają i od lat prowadzą na mieszkańcach eksperyment w tym zakresie.

Jedną z możliwości, które posiada miasto w zakresie kontroli nad wyglądem przestrzeni jest przyjęcie „uchwały krajobrazowej”. Taką możliwość daje ustawa z kwietnia 2015 roku o wzmocnieniu narzędzi ochrony krajobrazu. Daje ona również narzędzia do walki z powszechną „reklamozą”, czyli zaklejaniem każdej wolnej przestrzeni nachalnymi reklamami, które rozpraszają uwagę m.in. kierowców. Może warto zastanowić się nad wprowadzeniem opłaty reklamowej? Dochody miastu się przydadzą, a i nie wykluczone że uda się poprawić obecny stan.

Ostrów takiej uchwały nie posiada. Być może pora zastanowić się nad podjęciem działań w tym zakresie. Widok miasta świadczy nie tylko o jego władzach, ale i o nas, mieszkańcach. Czy to co zobaczy turysta czy inwestor wysiadając z samochodu w centrum miasta mu się spodoba? Myślę, że wątpię.

Kolejnym aspektem jest brak odpowiedniej reakcji ze strony władz czy służb miasta na przypadki niszczenia i popadania w ruinę nieruchomości. Przypomnijmy, że art. 117 kodeksu wykroczeń daje możliwość nałożenia grzywny w wysokości do 1500 zł. za niewykonanie obowiązku w zakresie utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości. Czy straż miejska zajmuje się takimi sprawami? Czy właściciele tych niszczejących nieruchomości to również miejscy dłużnicy podatkowi? Brakuje tu chyba całościowego podejścia do tematu, odpowiedniego przepływu informacji i koordynacji działań.

Efekty są takie, jak widać. Kiedy dojdzie do kolejnej tragedii w samowoli budowlanej vis-a-vis poczty? Kiedy zawali się dach na sąsiednim budynku w tzw. „trójkącie bermudzkim”? Co z zakupionym przez miasto sdh-em? Burmistrz tajemniczo mówił o jakimś nowym pomyśle… a może czekamy na pierwsze wybite okno? Ratuszowa, po sąsiedzku – szkoda nawet mówić…

Inna kwestią jest duża ilość pustych lokali na wynajem. No ale czy można się dziwić, że biznes nie chce się pojawiać w tak nieprzyjaznych wizualnie miejscach?

Pora by miasto podjęło zdecydowane działania w zakresie poprawy wyglądu i funkcjonalności wielu nieruchomości. Należy zacząć od inwentaryzacji obiektów, które są wyjątkowo brzydkie i również niebezpieczne. Jeśli są właściciele należy podjąć działania w celu zapewnienia należytego wyglądu nieruchomości, również poprzez nakładanie kar. Jeśli stan prawny jest wątpliwy bądź skomplikowany należy wykorzystać inne narzędzia przewidziane prawem. W przypadku budynków postawionych bez wymaganych zezwoleń należy rozważyć nakaz rozbiórki.

Miasto może i powinno wyglądać lepiej, być bezpieczniejsze, zachęcać do osiedlania się w nim i przyciągać inwestorów. Wymaga to jednak odpowiednich i skoordynowanych działań miejskich urzędników, mieszkańców i służb. Rozmawiajmy o tym co i jak zmienić, proponujmy rozwiązania i domagajmy się ich realizacji. Tylko w ten sposób uczynimy nasze miasto lepszym. Sadzenie kwiatków w koło ratusza już tu nic nie da.